Case 1:19-cv-11586-FDS Document 210-9 Filed 07/16/21 Page 1 of 14
`Case 1:19-cv-11586—FDS Document 210-9 Filed 07/16/21 Page 1 of 14
`
`EXHIBIT 2.E
`
`EXHIBIT 2.E
`
`

`

`Case 1:19-cv-11586-FDS Document 210-9 Filed 07/16/21 Page 2 of 14
`
`
`
`
`Date: July 15, 2021
`
`
`To whom it may concern:
`
`This is to certify that the attached translation from Dutch and into English is an accurate representation
`of the documents received by this office.
`
`
`The document is designated as:
`• Select Excerpts from ECLI NL PHR 2004 AR4980
`
`
`Alexander Danesis, Project Manager in this company, attests to the following:
`
`“To the best of my knowledge, the aforementioned documents are a true, full and accurate translation
`of the specified documents.”
`
`
`
`_________________________________
`Signature of Alexander Danesis
`
`
`
`
` The Leader in Global IP Solutions
`
`
`
`www.morningsideIP.com
`
`
` info@morningsideIP.com
`
`
`CERT-05, 2019-Mar-21, V2
`
`

`

`Case 1:19-cv-11586-FDS Document 210-9 Filed 07/16/21 Page 3 of 14
`
`ECLI:NL:PHR:2004:AR4980
`
`The Public Prosecutor’s Office at the Supreme Court
`12/24/2004
`12/24/2004
`R04/017HR
`Supreme Court ruling: ECLI:NL:HR:2004:AR4980
`Civil law
`-
`24 December 2004 First Chamber Petition No. R04/017HR JMH Dutch Supreme Court Decision in
`the case of: [Petitioner], residing at [city], PETITIONER in cassation, attorney: M.A.R. Schuckink
`Kool, LLM versus THE STATE OF THE NETHERLANDS (Ministry of Defense), located in The Hague,
`RESPONDENT in cassation, attorney: G.J.H. Houtzagers. 1. The suit in the fact-finding instance...
`Judiciary Organization Act 81
`Rechtspraak.nl
`JOL 2004, 713
`JWB 2004/477
`
`Court
`Date of ruling
`Date of publication
`Case number
`Formal relations
`Areas of law
`Special features
`Content summary
`
`Law references
`Sources
`
`
`
`
`
`
`Findings
`
`
`Petition No. R04/017HR
`
`Master of Law Huydecoper
`
`Public Prosecutor's Office, 29 October 2004
`
`
`
`Findings in the matter of
`
`
`
`[petitioner]
`
`petitioner in cassation
`
`
`
`versus
`
`
`
`the State of the Netherlands
`
`respondent in cassation
`
`
`
`
`
`

`

`Case 1:19-cv-11586-FDS Document 210-9 Filed 07/16/21 Page 4 of 14
`
`Facts and course of the proceedings
`
`1) In cassation the following facts can be assumed (1):
`
`2) The petitioner in cassation, [petitioner], wishes to commence proceedings against the respondent in cassation, the State,
`with the (principal) purpose of removal of the atomic weapons stored at the Volkel airbase. According to [the petitioner], the
`State would be acting unlawfully (in relation to him) by cooperating in the illegal storage of atomic weapons (at the Volkel
`airbase), while this storage is hazardous in very many respects, including in relation to [the petitioner]. With these proceedings
`in mind, [the petitioner] requested the ordering of a preliminary site visit and inspection intended to determine that atomic
`weapons are in fact stored at the Volkel airbase. [The petitioner] further requests that a preliminary hearing of experts should
`be ordered to answer questions about the legality of the use of atomic weapons, about the (possible) use thereof in North
`Africa or the Middle East, and about what the consequences would be of using atomic weapons in the Netherlands. Finally, [the
`petitioner] requests a preliminary hearing of witnesses. In this way, he wishes to obtain (further) clarity, including about the
`number of stored atomic weapons and the strength thereof, the risks of training, and about the question of whether there have
`been ‘near misses’ as would have been the case elsewhere.
`
`3) The Court (of The Hague) denied all (three) petitions of [the petitioner] by decision of 19 December 2002. On appeal, the
`Court of Appeal upheld the decision of the Court in its decision dated 6 November 2003 and ordered [the petitioner] to pay the
`costs. In the discussion of the grounds for appeal in cassation, the considerations of the Court of Appeal will – obviously – be
`examined more closely.
`
`4) [The petitioner] filed an appeal on points of law (cassation) in a timely and regular manner. A defense brief was submitted in
`the name of the State.
`
`
`The legal framework
`
`
`5) In the relatively recent past, a series of decisions by the Dutch Supreme Court have ruled on the space that exists under
`Dutch (procedural) law for triggering preliminary measures of inquiry. I discuss them, with some reflections of my own devising
`as guidance:
`
`
`6) Dutch procedural law offers space for preliminary inquiry, although it is less space than is the case in some other – principally
`Anglo-Saxon – legal systems. (In those legal systems, extensive “pre-trial discovery” in the form of forced submission of
`documents, and hearing of many involved parties using “depositions” in the absence of a judge, may be permissible.)
`
`In this case, [the petitioner] requests application of all preliminary measures of inquiry that we know in the Netherlands:
`preliminary hearing of witnesses, Art. 186 et seqq. of the Dutch Code of Civil Procedure (Rv), preliminary reports by experts (in
`this case, in the form of a hearing of the experts to be designated), Art. 202 et seqq. Rv, and preliminary site inspection/visits
`(also Art. 202 et seqq. Rv).
`
`
`7) Preliminary hearing of witnesses can be ordered (and must also be ordered) if the petitioner has made it sufficiently clear
`what actual event the hearing will relate to (whereby it is also necessary to indicate to a certain extent which claims are in mind
`in connection with the facts to be investigated (2)); and if the petition cannot be considered as abuse of authority – for instance
`due to a significant imbalance of the interests involved (3).
`
`8) For a petition for a preliminary expert report, the situation likewise holds that the facts to be investigated must be indicated
`adequately (clearly); but a somewhat larger latitude for denial applies, incidentally. This can occur if the petition is ruled to be
`abuse, but also if other objections evaluated as weighty stand in the way of granting the petition (4).
`
`

`

`Case 1:19-cv-11586-FDS Document 210-9 Filed 07/16/21 Page 5 of 14
`
`
`
`9) The assessment standard for the preliminary site inspection has not yet led to jurisprudence (as far as I know, this remedy is
`not used very often in practice). The literature does defend the idea that judges would have a larger latitude of discretion here
`than in the other two cases (5). I would think instead that the latitude would have to be the same as for the preliminary expert
`report: the (legitimate) interest in obtaining clarification in advance of the facts relating to a possible claim does not seem to
`me to be valued differently depending on whether it involves an expert report or observation on site. Insofar as a site
`inspection seems to be more burdensome for other parties involved than an expert report (incidentally, I do not understand
`why that would normally be the case), that fact can be given the weight that it deserves in the assessment of whether weighty
`objections oppose granting the petition.
`
`Incidentally, I am limiting myself to these “loose” comments since the criterion for the evaluation of this petition does not
`represent a point of contention in this cassation case.
`
`
`10) As the cited case law shows, the matter primarily involves two facts relevant for the evaluation: an adequately clear
`description of the subject of the requested investigation (clarified by an indication of the claim that one is considering), and a
`consideration of the interests existing in the case (whereby only a significant prevalence of the “opposing” interests may
`constitute reasons for denial).
`
`The reason why the facts for the evaluation of preliminary measures of inquiry were designated as decisive can easily be
`guessed, although the sources are not terribly clear-cut on this issue. I will examine that “why” in somewhat more detail below.
`
`
`11) An adequately clear description of the subject of the intended investigation plays a role for at least three reasons (6).
`
`The first on is, as is very obvious, that lacking an adequately clearly defined subject, the judge cannot evaluate whether what is
`requested from him should be considered for granting: one simply does not know what (kinds of things) the petition involves. In
`the extension thereof – second reason, also contributing to the problem indicated in the first reason – it is true that the
`defendant in the case in question also cannot properly determine what is being demand from him, the defendant. That puts
`him in an intolerable position from the perspective of proper administration of justice. It includes the circumstance that the
`defendant often will not be able to specifically indicate which objections oppose the petition (after all, one must also know
`what it is about in order to do so); whereby the judge for his part also lacks the information that he needs for the evaluation.
`
`
`12) In the third place, the outline referred to here is necessary for meaningful execution of an order granting the petition: in
`this phase as well, the parties, the judge, and any other parties involved (such as the expert(s)) must be able to properly
`determine what the subjects are upon which their further activity will be directed.
`
`That is also relevant because it is indeed considered burdensome (something that I heartily endorse) that preliminary measures
`of inquiry should be applied, that the petitioner obtains the space to go gather (all kinds of) information (pleasing to him)
`according to his own discretion to the detriment of his counterparty (from Anglo-Saxon legal practice, we know the evocative
`expression “fishing expedition” (7)).
`
`
`13) Why this last item should not be granted can be explained as follows: something like this would not be compatible with the
`starting point accepted under Dutch law that one cannot “casually” demand access to all information at the disposal of another
`(partly for this reason, Dutch law does not accept the principles on which Anglo-Saxon “discovery”(8) is based) (9).
`
`Moreover, something like this, again, would put the defendant in an all too perilous position: in opposition to someone who
`can glean information at his own discretion without being required to restrict himself to clearly defined limits; it is not possible
`
`

`

`Case 1:19-cv-11586-FDS Document 210-9 Filed 07/16/21 Page 6 of 14
`
`to argue in a timely or adequate way that/why specific information is “ultra-fines” - in that case, one is at the mercy of the
`whims of the counterparty. Why that is at odds with a fair trial needs little explanation (and also gets little from me) (10).
`
`
`14) Besides the interest that many people have in respecting the privacy of information that they have at their disposal and that
`is not freely accessible, it is also necessary to take into account at least one other category of interest that carry weight in
`almost every case: the burden that the intended investigation causes to the counterparty, but frequently also for the
`government apparatus designated for that purpose (and sometimes also for third parties).
`
`In the legal provisions discussed above in paragraphs 6 through 9, Dutch (procedural) law recognizes that the interest of a
`person who is considering a claim upon clarification of the relevant facts normally justifies the circumstance that the
`counterparty, and also the government et al, (must) suffer the burden inherent in the clarification – but that does not mean
`that every burden, regardless of the scope and weight thereof is justified by every (potential) legal interest on the part of the
`petitioner.
`
`
`15) In the latitude of the marginal control that the judge exercises based on the case law discussed above in paragraphs 6
`through 9, the factor just discussed – the (dis)proportionality of the petitioner’s interest, weighed against the burden that the
`petitioner confronts others with (his counterparty, but also a latitude for the (judicial) government apparatus invoked by him,
`and possibly also designated witnesses or other involved parties) – may play a role (11). In light of the consideration on which
`the legal regulation of preliminary measures of inquiry is based, the disproportionality on this point must be considerable in
`order to be deemed successful – but in this context as well, the principle applies: “there are limits” (12).
`
`16) With this framework in mind, I will discuss the arguments in the appeal in cassation.
`
`

`

`https://uitspraken.rechtspraak.nl/inziendocument?id=ECLI:NL:PHR:20...
`ECLI:NL:PHR:2004:AR4980, voorheen LJN AR4980, Parket bij de Ho...
`Case 1:19-cv-11586-FDS Document 210-9 Filed 07/16/21 Page 7 of 14
`
`ECLI:NL:PHR:2004:AR4980
`
`Instantie
`
`Parket bij de Hoge Raad
`
`Datum uitspraak
`
`24-12-2004
`
`Datum publicatie
`
`24-12-2004
`
`Zaaknummer
`
`R04/017HR
`
`Formele relaties
`
`Arrest Hoge Raad: ECLI:NL:HR:2004:AR4980
`
`Rechtsgebieden
`
`Civiel recht
`
`Bijzondere
`kenmerken
`
`Inhoudsindicatie
`
`-
`
`24 december 2004 Eerste Kamer Rek.nr. R04/017HR JMH Hoge Raad der
`Nederlanden Beschikking in de zaak van: [Verzoeker], wonende te [woonplaats],
`VERZOEKER tot cassatie, advocaat: mr. M.A.R. Schuckink Kool, t e g e n DE
`STAAT DER NEDERLANDEN (Ministerie van Defensie), gevestigd te 's-Gravenhage,
`VERWEERDER in cassatie, advocaat: G.J.H. Houtzagers. 1. Het geding in feitelijke
`instanties...
`
`Wetsverwijzingen
`
`Wet op de rechterlijke organisatie 81
`
`Vindplaatsen
`
`Rechtspraak.nl
`JOL 2004, 713
`JWB 2004/477
`
`Conclusie
`
`Rek.nr. R04/017HR
`
`Mr. Huydecoper
`
`Parket, 29 oktober 2004
`
`Conclusie inzake
`
`[verzoeker]
`
`verzoeker tot cassatie
`
`tegen
`
`de Staat der Nederlanden
`
`verweerder in cassatie
`
`1 of 8
`
`25/06/2021, 11:23 am
`
`

`

`https://uitspraken.rechtspraak.nl/inziendocument?id=ECLI:NL:PHR:20...
`ECLI:NL:PHR:2004:AR4980, voorheen LJN AR4980, Parket bij de Ho...
`Case 1:19-cv-11586-FDS Document 210-9 Filed 07/16/21 Page 8 of 14
`Feiten en procesverloop
`
`1) In cassatie kan worden uitgegaan van de volgende feiten(1):
`
`2) De verzoeker tot cassatie, [verzoeker], wil een procedure beginnen tegen de verweerder in cassatie, de Staat, met
`als (voornaamste) inzet verwijdering van op de vliegbasis Volkel opgeslagen kernwapens. De Staat zou volgens
`[verzoeker] onrechtmatig (jegens hem) handelen door mee te werken aan illegale opslag van kernwapens (op de
`vliegbasis Volkel), terwijl deze opslag in zeer veel opzichten gevaarzettend is, onder meer tegenover [verzoeker].
`[Verzoeker] heeft met het oog op deze procedure verzocht om het gelasten van een voorlopige plaatsopneming en
`bezichtiging, bedoeld om vast te stellen dat op de vliegbasis Volkel werkelijk kernwapens worden opgeslagen. Verder
`verzocht [verzoeker] dat een voorlopig deskundigenverhoor zou worden bevolen ter beantwoording van vragen over de
`rechtmatigheid van de inzet van kernwapens, over de (mogelijke) inzet daarvan in Noord-Afrika of het Midden-Oosten,
`en over wat de gevolgen zijn van kernwapengebruik in Nederland. Tenslotte verzocht [verzoeker] een voorlopig
`getuigenverhoor. Daarmee wil hij (nader) duidelijkheid krijgen, o.a. over het aantal opgeslagen kernwapens en de
`zwaarte daarvan, de oefenrisico's, en over de vraag of er 'bijna-ongelukken' zijn geweest, zoals elders het geval zou
`zijn.
`
`3) De rechtbank (te Den Haag) heeft bij beschikking van 19 december 2002 de verzoeken van [verzoeker] alle(drie)
`afgewezen. In appel heeft het hof heeft bij beschikking van 6 november 2003 de beslissing van de rechtbank
`bekrachtigd, en [verzoeker] veroordeeld in de kosten. Bij de bespreking van de cassatiemiddelen zullen de
`overwegingen van het hof - vanzelfsprekend - nader aan de orde komen.
`
`4) [Verzoeker] heeft tijdig en regelmatig cassatieberoep ingesteld. Namens de Staat is een verweerschrift ingediend.
`
`Het juridische kader
`
`5) Over de ruimte die naar Nederlands (proces)recht voor het uitlokken van voorlopige instructiemaatregelen bestaat,
`is in het betrekkelijk recente verleden in een reeks beslissingen van de Hoge Raad geoordeeld. Ik bespreek die, met
`enige beschouwingen "uit eigen koker" als begeleiding:
`
`6) Het Nederlandse procesrecht biedt ruimte voor voorlopige instructie, zij het minder ruim dan in sommige andere -
`vooral angelsaksische - rechtssystemen het geval is. (In die rechtssystemen kan onder omstandigheden vergaande
`"pre-trial discovery" in de vorm van het gedwongen overleggen van documenten, en verhoor van vele betrokkenen via
`"depositions" buiten aanwezigheid van de rechter, toelaatbaar zijn).
`
`In deze zaak vraagt [verzoeker] om toepassing van alle voorlopige instructiemaatregelen die wij in Nederland kennen:
`het voorlopig getuigenverhoor, art. 186 e.v. Rv, het voorlopig deskundigenbericht (in dit geval: in de vorm van een
`verhoor van de aan te wijzen deskundigen), art. 202 e.v. Rv, en voorlopige plaatsopneming/bezichtiging (ook art. 202
`e.v. Rv).
`
`7) Voorlopig getuigenverhoor kan worden bevolen (en moet ook worden bevolen), als de verzoeker voldoende duidelijk
`heeft gemaakt op welk feitelijk gebeuren het verhoor betrekking zal hebben (waarbij ook tot op zekere hoogte zal
`moeten worden aangegeven aan welke vorderingen in verband met de te onderzoeken feiten gedacht wordt(2)); en als
`het verzoek niet - bijvoorbeeld wegens een aanmerkelijke onbalans van de betrokken belangen - als misbruik van
`bevoegdheid moet worden beschouwd(3).
`
`8) Voor een verzoek om voorlopig deskundigenbericht geldt eveneens dat de te onderzoeken feiten voldoende
`(duidelijk) moeten worden aangeduid; maar geldt overigens een wat ruimere marge voor afwijzing. Die kan
`plaatsvinden als het verzoek als misbruik wordt beoordeeld, maar ook als andere als zwaarwichtig beoordeelde
`
`2 of 8
`
`25/06/2021, 11:23 am
`
`

`

`https://uitspraken.rechtspraak.nl/inziendocument?id=ECLI:NL:PHR:20...
`ECLI:NL:PHR:2004:AR4980, voorheen LJN AR4980, Parket bij de Ho...
`Case 1:19-cv-11586-FDS Document 210-9 Filed 07/16/21 Page 9 of 14
`bezwaren aan toewijzing in de weg staan(4).
`
`9) De beoordelingsmaatstaf voor de voorlopige plaatsopneming heeft nog niet tot rechtspraak geleid (voorzover mij
`bekend wordt van dit middel in de praktijk niet zo vaak gebruik gemaakt). In de literatuur is wel verdedigd dat de
`rechter daarbij een ruimere beoordelingsmarge zou hebben dan in de andere twee gevallen(5). Ik zou eerder denken
`dat de marge dezelfde moet zijn als voor het voorlopig deskundigenbericht: het (rechtmatige) belang bij het op
`voorhand verkrijgen van opheldering over de feiten betreffende een mogelijke vordering, lijkt mij niet anders te
`waarderen, of het nu om deskundigenbericht of waarneming ter plaatse gaat. Voorzover een plaatsopneming voor
`andere betrokkenen bezwaarlijker blijkt te zijn dan deskundigenbericht (ik zie overigens niet in waarom dat in de regel
`het geval zou zijn), kan aan dat gegeven het gewicht worden toegekend dat het verdient bij de beoordeling of
`zwaarwichtige bezwaren zich tegen toewijzing verzetten.
`
`Ik beperk mij overigens tot deze "losse" opmerkingen, want de maatstaf voor de beoordeling van dit verzoek vormt in
`dit cassatiegeding geen twistpunt.
`
`10) Zoals de aangehaalde rechtsleer laat zien, gaat het vooral om twee voor de beoordeling relevante gegevens: een
`voldoende duidelijke omschrijving van het onderwerp van het verlangde onderzoek (verduidelijkt door een indicatie van
`de vordering die men overweegt), en een afweging van de in geding zijnde belangen (waarbij alleen een aanmerkelijk
`overwicht van de "tegengehouden" belangen, reden voor afwijzing mag vormen).
`
`Waarom die gegevens voor de beoordeling van voorlopige instructiemaatregelen als bepalend zijn aangewezen laat
`zich, ofschoon de bronnen daarover niet erg uitgesproken zijn, wel raden. Ik wil dat "waarom" hieronder nog iets verder
`onderzoeken.
`
`11) Een voldoende duidelijke omschrijving van het onderwerp van het beoogde onderzoek speelt om tenminste drie
`redenen een rol(6).
`
`Als eerste daarvan geldt, zoals zeer voor de hand ligt, dat bij gebreke van een voldoende duidelijk omlijnd onderwerp,
`de rechter niet kan beoordelen of het van hem gevraagde voor toewijzing in aanmerking behoort te komen: men weet
`gewoonweg niet, waarover het verzoek (zoal) gaat. In het verlengde daarvan - tweede reden, tevens bijdragend aan
`het bij de eerste reden aangewezen probleem - geldt dat de verweerder in de betreffende zaak ook niet naar behoren
`kan bepalen wat er van hém, verweerder, wordt verlangd. Dat plaatst hem in een uit een oogpunt van behoorlijke
`rechtspleging onaanvaardbare positie. Het brengt onder meer mee dat de verweerder vaak niet concreet zal kunnen
`aangeven welke bezwaren zich tegen het verzoek verzetten (ook daarvoor moet men immers weten waar het over
`gaat); waardoor de rechter ook aan die kant de voorlichting mist die hij voor de beoordeling nodig heeft.
`
`12) In de derde plaats is de hier bedoelde omlijning nodig voor de zinvolle uitvoering van een toewijzend bevel: ook in
`die fase moeten de partijen, de rechter en eventuele andere betrokkenen (zoals de deskundige(n)), naar behoren
`kunnen vaststellen wat de onderwerpen zijn waarop hun verdere activiteit gericht zal worden.
`
`Dat is ook daarom relevant, omdat wel als bezwaarlijk wordt aangemerkt (iets wat ik van harte onderschrijf), dat
`voorlopige instructiemaatregelen zo zouden worden toegepast, dat de verzoeker de ruimte krijgt om naar eigen
`goeddunken (allerlei hem welgevallige) informatie ten laste van zijn wederpartij te gaan verzamelen (uit de
`angelsaksische rechtspraktijk kennen wij hiervoor de beeldende uitdrukking "fishing expedition"(7)).
`
`13) Waarom dat laatste niet behoort te worden toegestaan, kan als volgt worden toegelicht: zoiets zou zich niet
`
`3 of 8
`
`25/06/2021, 11:23 am
`
`

`

`https://uitspraken.rechtspraak.nl/inziendocument?id=ECLI:NL:PHR:20...
`ECLI:NL:PHR:2004:AR4980, voorheen LJN AR4980, Parket bij de Ho...
`Case 1:19-cv-11586-FDS Document 210-9 Filed 07/16/21 Page 10 of 14
`verdragen met het naar Nederlands recht aanvaarde uitgangspunt, dat men niet "zomaar" toegang kan verlangen tot
`alle informatie waarover een ander beschikt (mede daarom is het zo dat het Nederlandse recht de beginselen waarop
`de angelsaksische "discovery"(8) berust, niet aanvaardt)(9).
`
`Bovendien zou zoiets, opnieuw, de verweerder in een al te benarde positie plaatsen: tegenover iemand die naar eigen
`goeddunken informatie bijeen mag sprokkelen zonder zich tot welbepaalde grenzen te hoeven beperken, valt niet tijdig
`of adequaat aan te voeren dat/waarom bepaalde informatie "ultra fines" is - men is dan, tot op grote hoogte, aan de
`willekeur van zijn wederpartij overgeleverd. Waarom dat met een eerlijke procesvoering op gespannen voet staat,
`behoeft (en krijgt van mij dan ook) weinig toelichting(10).
`
`14) Behalve met het belang dat menigeen heeft bij respectering van de beslotenheid van informatie waarover hij
`beschikt en die niet vrij toegankelijk is, valt nog rekening te houden met tenminste één andere categorie van belangen,
`die in bijna iedere zaak gewicht in de schaal leggen: de belasting die het beoogde onderzoek voor de wederpartij, maar
`vaak ook voor het daarvoor aangewezen overheidsapparaat, (en soms ook voor derden), oplevert.
`
`In de in alinea's 6 t/m 9 hiervóór besproken wettelijke regelingen erkent het Nederlandse (proces)recht dat het belang
`van degene die een vordering overweegt bij opheldering van de daarvoor relevante feiten, gewoonlijk rechtvaardigt dat
`de wederpartij, en ook de overheid e.a., zich de aan die opheldering inherente belasting (moeten) getroosten - maar
`dat betekent niet dat iedere belasting, ongeacht omvang en gewicht daarvan, door ieder (potentieel) rechtsbelang aan
`de kant van de verzoeker wordt gerechtvaardigd.
`
`15) In de marge van de marginale controle die de rechter op de voet van de in alinea's 6 t/m 9 hiervóór besproken
`rechtsleer uitoefent, mag de zojuist besproken factor - de (dis)proportionaliteit van het belang van de verzoeker,
`afgewogen tegen de belasting waarmee die verzoeker anderen confronteert (zijn wederpartij, maar en marge ook het
`door hem ingeschakelde (rechterlijke) overheidsapparaat, en eventueel ook aangekondigde getuigen of verdere
`betrokkenen) - een rol spelen(11). Gezien de afweging waarop de wettelijke regeling van voorlopige
`instructiemaatregelen berust, zal de disproportionaliteit op dit punt aanzienlijk moeten zijn om als doorslaggevend te
`kunnen gelden - maar ook in dit verband geldt: "er zijn grenzen"(12).
`
`16) Met dat kader voor ogen, bespreek ik de argumenten van het cassatiemiddel.
`
`Bespreking van de cassatiemiddelen
`
`17) Bij de bespreking van de middelen ga ik voorbij aan de beschouwingen uit de "Inleiding" van het cassatierekest, nu
`ik daarin geen klachten tegen de bestreden beschikking heb aangetroffen(13).
`
`18) Het eerste middel bestrijdt, dat het feit dat namens de Staat is toegezegd dat in een eventuele procedure niet zal
`worden betwist dat er kernwapens worden opgeslagen op de vliegbasis Volkel, voldoende grond kan opleveren voor het
`oordeel dat [verzoeker] onvoldoende belang heeft bij verdere instructie met betrekking tot dit gegeven.
`
`Deze klacht lijkt mij ongegrond. Wanneer de Staat niet (gemotiveerd) betwist dat er op de vliegbasis Volkel kernwapens
`worden opgeslagen, zal de rechter de stellingen van [verzoeker] op dat punt als vaststaand moeten aannemen. Dat
`blijkt uit art. 149 lid 1 Rv, zoals het hof ook met juistheid heeft vastgesteld. [verzoeker] moge er - zoals het middel
`aanvoert - "sowieso" nieuwsgierig naar zijn te weten, hoe deze vork dan precies in zijn steel steekt - een relevant
`processueel belang levert dat niet op. Niet-betwiste feiten behoeven geen (verdere) opheldering. Men vraagt
`evidentelijk tevéél, als men de rechter en zijn wederpartij ook dan nog met verdere instructiemaatregelen wil
`belasten(14).
`
`4 of 8
`
`25/06/2021, 11:23 am
`
`

`

`https://uitspraken.rechtspraak.nl/inziendocument?id=ECLI:NL:PHR:20...
`ECLI:NL:PHR:2004:AR4980, voorheen LJN AR4980, Parket bij de Ho...
`Case 1:19-cv-11586-FDS Document 210-9 Filed 07/16/21 Page 11 of 14
`
`19) Overigens heeft het hof, denk ik, - en heel begrijpelijk - tot uitgangspunt genomen dat niet aannemelijk is dat de
`Staat op zijn in dit verband gedane toezegging zou (willen) terugkomen. De toevoeging dat dat de Staat ook niet zou
`vrijstaan is, dat zo zijnde, aan te merken als overweging ten overvloede. Het eerste gegeven - namelijk dat met de
`mogelijkheid dat de Staat van zijn toezegging zou willen terugkomen niet ernstig rekening hoeft te worden gehouden -
`levert al voldoende grond op voor het oordeel dat [verzoeker] geen rechtmatig belang heeft bij wat hij in dit verband
`verder zou willen.
`
`Ook ten gronde lijkt de klacht mij intussen niet doeltreffend: het is inderdaad zo dat het de Staat niet vrijstaat, van zijn
`in dit verband gegeven toezegging terug te komen. Dat is niet zo omdat hier voor de Staat een bijzondere regel geldt:
`ik denk dat iedere partij die, ter afwering van een haar onwelgevallig verzoek om voorlopige instructiemaatregelen van
`een wederpartij, de toezegging doet dat zij het gegeven waarop de instructiemaatregelen betrekking zouden hebben
`niet zal betwisten (en daaraan dan de, ook door de rechter aanvaarde, conclusie verbindt dat de wederpartij geen
`belang heeft bij haar verzoek), verder aan die toezegging gehouden kan worden. Het middel gaat kennelijk van een
`andere opvatting uit. Die lijkt mij dus niet juist.
`
`20) Middel II herhaalt een argument dat ook ten overstaan van het hof is aangevoerd: de rechtbank zou
`deskundigenbericht door verhoor van de deskundigen [betrokkene 1 en 2] hebben afgewezen, mede vanwege de
`opvattingen van deze deskundigen.
`
`Ik meen dat het oordeel van het hof, dat niet blijkt dat de rechtbank in die zin heeft geoordeeld, als feitelijk moet
`worden aangemerkt(15), en dus in cassatie niet op juistheid kan worden getoetst. Ik beoordeel deze uitleg van het
`vonnis van de rechtbank niet als onvoldoende begrijpelijk.
`
`De overige klachten van dit middel stuiten erop af dat, zoals het hof heeft overwogen, de Hoge Raad in betrekkelijk
`recente rechtspraak heeft geoordeeld dat zowel het voorhanden hebben van kernwapens niet onrechtmatig is, alsook
`dat het inzetten van kernwapens niet onder alle omstandigheden als onrechtmatig kan worden beschouwd(16). Bij die
`stand van zaken kon het hof oordelen dat met een deskundigenbericht over (juist) deze rechtsvragen geen respectabel
`belang gediend is - zo moet, naar ik meen, de beslissing van het hof op dit punt worden begrepen. Het hof kon ook
`daarom aldus oordelen omdat, ofschoon het niet uitgesloten is dat over rechtsvragen een deskundigenbericht wordt
`bevolen(17), het bepaald in de rede ligt dat van die mogelijkheid slechts in sprekende uitzonderingsgevallen gebruik
`wordt gemaakt. Dan maakt een verzoek om deskundigenbericht in een geval dat niet binnen die beperkte
`uitzonderingscategorie valt, al gauw kans als buitenproportioneel (en daarmee: als onredelijk) te worden aangemerkt.
`
`De in het middel aangevoerde argumenten tasten de zojuist besproken bevindingen niet aan.
`
`21) Middel III bestrijdt een overweging van het hof die ik zo begrijp, dat [verzoeker] naar het oordeel van het hof
`onvoldoende concreet heeft aangegeven op welke feiten - in verband met de door [verzoeker] aangevoerde
`"gevaarzetting" - het door hem verzochte voorlopig getuigenverhoor betrekking heeft.
`
`Ik geef eerst weer hoe het middel datgene omschrijft, wat naar de wens van [verzoeker] in het voorlopig
`getuigenverhoor onderzocht zou moeten worden:
`
`"Het betreft de situatie van Volkel. Bijna-ongelukken op Volkel, de militair-operationele plannen betreffende de inzet
`van de kernwapens op Volkel, de inzetmogelijkheden van de betreffende kernwapens (welke landen worden ermee
`bedreigd, Noord-Afrika, Midden-Oosten), vragen m.b.t. gevolgen van kernwapengebruik in Nederland, oefenrisico's, het
`gaat hier allemaal om feitelijkheden die terzake dienen voor de ondersteuning van de stelling dat de opslag van
`kernwapens in dit concrete geval, dus betreffende de opslag te Volkel, gevaarzettend is."
`
`5 of 8
`
`25/06/2021, 11:23 am
`
`

`

`https://uitspraken.rechtspraak.nl/inziendocument?id=ECLI:NL:PHR:20...
`ECLI:NL:PHR:2004:AR4980, voorheen LJN AR4980, Parket bij de Ho...
`Case 1:19-cv-11586-FDS Document 210-9 Filed 07/16/21 Page 12 of 14
`
`22) Op mijn beurt omschrijf ik datgene wat [verzoeker] onderzocht wil hebben als: alles wat ook maar enig verband
`houdt met de opslag en/of inzet van kernwapens in - enig - verband met de vliegbasis Volkel, en (alle) overige aspecten
`van denkbare ongelukken met en/of de inzet van kernwapens in of vanuit Nederland.
`
`Ik denk dat dat een exemplarisch geval oplevert van een zo ruime en zo weinig begrensde aanduiding van het
`onderwerp van het beoogde onderzoek, dat al de in de alinea's 11 - 13 hiervóór aangestipte bezwaren daardoor worden
`opgeroepen. Men zal niet vaak een geval zal tegenkomen dat zó beeldend appelleert aan de kwalificatie "fishing
`expedition"(18). In aansluiting daarop denk ik dat de beoordeling, door het hof, van deze aanduiding als onvoldoende
`geconcretiseerd, strookt met het op dit punt geldende recht, en uitstekend te begrijpen is.
`
`23) Middel IV ziet op de ten laste van [verzoeker] uitgesproken kostenveroordeling.
`
`Het middel betwist - terecht(19) - niet, dat de rechter in procedures als de onderhavige een kostenveroordeling kan
`uitspreken. Het voert aan dat een kostenveroordeling niet in aanmerking komt waar dat onredelijk en onbillijk zou zijn.
`
`Dat lijkt mij op zichzelf genomen juist; maar het baat [verzoeker] niet, omdat het hof klaarblijkelijk van oordeel was,
`dat dit geval zich hier niet voordeed.
`
`24) Anders dan het middel lijkt te veronderstellen, behoeft een oordeel over proceskosten (zeker als dat aansluit bij de
`"hoofdregel" van art. 237 lid 1 Rv), geen inhoudelijke motivering(20). Bovendien lijkt mij duidelijk waarom het hof
`anders heeft geoordeeld dan het middel wil: het middel gaat ervan uit dat [verzoeker] een rechtvaardige strijd voert
`tegen wat het middel de "op het stuk van kernwapens misdadige politiek van de Nederlandse regering" noemt. Uit het
`oordeel van het hof dat middel II tevergeefs bestrijdt, valt op te maken dat het hof niet dadelijk aannemelijk heeft
`geacht dat hier van een onrechtmatige - laat staan van een misdadige - politiek van de Nederlandse regering sprake is.
`Daarmee ontvalt aan het aangevoerde billijkheidsargument de grond (zodat ik daar kan laten wat er van die grond zou
`zijn, als die wèl aannemelijk zou zijn bevonden).
`
`Conclusie
`
`Ik concludeer tot verwerping, met een zodanige beslissing omtrent de kosten als de Hoge Raad aangewezen zal
`oordelen.
`
`De Procureur-Generaal bij de
`
`Hoge Raad der Nederlanden
`
`1 Ontleend aan de in c